زنگ خطر فرار از پروتكلهای كرونا چرا مردم می گریزند؟
برتریها: کاهش میانگین رعایت پروتکلهای بهداشتی کرونا به زیر 40 درصد، زنگ خطر افزایش مبتلایان و فوتی ها را بار دیگر در کشور به صدا درآورده و روزهای تلخ تری پیش بینی شده است. اما چرا مردم از رعایت پروتکلهای بهداشتی سر باز می زنند؟
حدود ۱۷ ماه از اعلام رسمی همه گیری کرونا در ایران می گذرد، برمبنای آمار رسمی وزارت بهداشت، تا حالا سه میلیون و ۷۶۰ هزار فرد مبتلا به کرونا در کشور شناسایی و از این تعداد حدود ۸۹ هزار نفر جان باخته اند. روزانه بیش از ۳۰ هزار بیمار جدید شناسایی می شوند. آمار جان باخته ها باردیگر صعودی شده و به بالای ۳۰۰ نفر در روز رسیده است و همچنان رو به افزایش است.
مسئولان وزارت بهداشت و کارشناسان نظام سلامت، تعداد آمار واقعی مبتلایان و قربانیان را بیش از موارد شناسایی و رسمی می دادند. تا حالا چهار پیک کرونا پشت سر گذاشته شده و به پیک پنجم رسیده ایم؛ مرحله جدیدی که به سبب غلبه نوع جهش یافته ویروس کرونا به نام «دلتا» که از هند به جهان گسترش یافته است و قدرت سرایت و شدت بیماری بیشتری دارد، چشم انداز نگران کننده ای را پیش روی کشورها قرار داده است، به ویژه کشورهایی مانند ایران که میزان واکسیناسیون آنها کم است.
بر اساس آمار رسمی وزارت بهداشت تا حالا تاکنون حدود ۱۱ میلیون دٌز واکسن کرونا در ایران تزریق شده، هشت میلیون و ۴۰۰ هزار نفر دٌز اول واکسن کرونا را دریافت کرده و حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر نیز دز دوم را تزریق کرده اند، بدین سان حدود سه درصد کل جمعیت ایران حالا واکسینه شده اند. واکسیناسیونی که البته مشخص نیست تا چه اندازه بر ویروس های جهش یافته ای که مدام از راه می رسند، موثر باشد، بدین سبب همچنان رعایت پروتکلهای بهداشتی در مبارزه با همه گیری کرونا، حرف اول را می زند به ویژه که گزارش های جهانی حاکی از بازگشت کشورهای موفق در واکسیناسیون به رعایت پروتکلهای بهداشتی است.
ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت بتازگی اعلام نموده که میانگین میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی در ایران به زیر ۵۰ درصد و حدود ۴۸ درصد رسیده است. بگفته او، خیلی از مردم به علل مختلف همچون این که چرا واکسیناسیون کند و دیر انجام می شود، یا این که چرا دولت از مشاغلی که در اپیدمی کرونا متضرر شده اند، حمایت نمی کند، یا این که اساسا وجود اپیدمی یا لزوم رعایت اصول بهداشتی را قبول ندارند، دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نمی کنند، اما چرا میزان رعایت پروتکل بهداشتی در میان مردم و در اماکن عمومی کاهش پیدا کرده است. جزییات و ابعاد آن این مساله چیست و راه حل وزارت بهداشت برای عبور از این گردنه سخت و خطر سلامت چیست؟
برای پاسخ به این پرسش ها به سراغ مهندس محسن فرهادی، معاون مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت رفتیم و با او به گفت و گو نشستیم که با هم می خوانیم:
ظاهرا میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی در کشور کاهش یافته است. میزان دقیق رعایت پروتکلهای بهداشتی در کشور به چه حدی رسیده است و چه جزئیاتی دارد؟
همان طور که اشاره کردید، در یکی دو ماه اخیر برعکس این که باتوجه به شیوع ویروس دلتا در کشور باید میزان رعایت اصول بهداشتی را در کشور افزایش دهیم، میزان رعایت این پروتکل ها رو به کاهش است. برای کنترل اپیدمی کرونا دو راه بیشتر نمی شناسیم. یکی افزایش پوشش واکسیناسیون است و دیگری افزایش رعایت پروتکلهای بهداشتی. با برنامه ریزی های انجام شده، وزارت بهداشت به شدت در تلاش است که پوشش واکسیناسیون را افزایش دهد. البته افزایش پوشش واکسیناسیون به تنهایی کافی نیست برای اینکه کشورهایی که پوشش واکسیناسیون آنها در حد اعلا قرار دارد و پوشش واکسیناسیون خوبی دارند، باز هم به افزایش رعایت پروتکلهای بهداشتی برگشته اند و باردیگر به اقدامات سختگیرانه بهداشتی رو آورده اند.
منظورتان این است که پس از کاهش محدودیت ها باردیگر سختگیری ها را افزایش داده اند؟
بله و این نشان میدهد که هر چقدر هم پوشش واکسیناسیون را افزایش دهیم، باز هم باید رعایت پروتکلهای بهداشتی را افزایش دهیم. پروتکلهای بهداشتی چند کار ساده است اما رعایت آنها دقت می خواهد. یکی زدن ماسک است. دیگری رعایت فاصله فیزیکی بین افراد در اجتماع و ضدعفونی دست و سطوح و دیگری رعایت تهویه مناسب در محیط های بسته است. حالا با توجه به این که ویروس دلتا در ایران به نوع غالب ویروس کرونا تبدیل می شود، افزایش رعایت این اصول در حدود بالای ۹۰ درصد بسیار اهمیت دارد.
از بین اصول بهداشتی که اشاره کردید کدام مهمتر است؟
با توجه به شیوع ویروس دلتا، وجود تهویه مناسب در فضاهای بسته از بقیه مهمتر است و در فضاهای بسته ای که تهویه مناسب وجود ندارد، امکان سرایت ویروس بسیار بالا است. باتوجه به خطر انتقال ویروس کرونا در فضاهای بسته، در ستاد ملی کرونا بر این نکته تاکید گردیده است که حتی اگر در بعضی جاها میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی کمتر است در هفت مکان برای رعایت پروتکلهای بهداشتی دقت بیشتری داشته باشیم.
این هفت مرکز کجاها هستند؟
مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی، به ویژه رستورانها، کافی شاپ ها، در شهرهای قرمز این مراکز فقط باید به شکل بیرون بر فعالیت کنند. پاساژها هم هستند که باید در وضعیت قرمز کاملا تعطیل باشند. تالارهای پذیرای باید تعطیل باشند. شهربازی ها و باغ وحش ها باید تعطیل باشند. استخرهای سرپوشیده و باشگاههای ورزشی که تهویه مناسب ندارند باید بسته باشند. نمایشگاه ها، سینماها و تئاتر ها هم باید بسته باشند. ولی متاسفانه می بینید که با وجود مصوبه تعطیلی این مراکز در ستاد کرونا، اگر در شهرهای قرمز قدم بزنید، انگار که این شهرها در وضعیت قرمز نیستند، رستورانها و اغذیه فروشی ها در کنار ارائه غذا بصورت بیرون بر، پذیرش مشتری هم دارند. اغلب این مراکز تهویه مناسبی هم ندارند و فضا کاملا بسته است و شرایط نامطلوبی دارند.
در این شرایط میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی به چه میزان رسیده است؟
در هفته گذشته میزان میانگین رعایت پروتکلهای بهداشتی از ۴۸ درصد، چهار درصد دیگر هم سقوط پیدا کرد و به ۴۴ درصد رسید.
میزان رعایت هر کدام از این پروتکل ها بطورمثال زدن ماسک چقدر است؟
در مورد رعایت ماسک زدن، آمار در استان های مختلف از ۳۰ و چند درصد تا ۵۰ درصد متغیر است. در حقیقت بیشترین میزان استفاده از ماسک در استانها ۵۰ درصد است، در صورتیکه دو ماه پیش پایین ترین میزان استفاده از ماسک در استانها ۷۰ درصد بود و بیشترین میزان آن حدود ۹۰ درصد بود. زمانی که هنوز ویروس دلتا شایع نشده بود و روند بیماری در کشور نزولی بود. ولی حالا فاصله کمترین و بیشترین میزان استفاده از ماسک در استانها کمتر شده و به زیر ۵۰ درصد سقوط کرده است. این یک قاعده اثبات شده بین المللی است که هر جا از ماسک به خوبی استفاده نشود وپروتکل ها را رعایت نکنیم. ماسک نزدیم، فاصله گذاری ها رعایت نکنیم و دست ها را مرتب نشوییم. مبتلا می شویم. اگر جایی که تهویه نامناسب است حاضر باشیم و مدتی را در چنین مکانهایی سپری نماییم. شرایط برای مبتلاشدن مهیا می شود. به سبب بی توجهی به همین اصول ساده حالا در بیشتر استانها نمودار کرونا صعودی است و خطر این وجود دارد که چون مبتلاشدن بالا و بستری زیادی داریم، تعداد فوتی ها باز هم افزایش پیدا کند.
از بین اصول پروتکلهای بهداشتی کدام کمتر رعایت می شود؟
تهویه مناسب در محیط های بسته از همه کمتر رعایت می شود. بعد استفاده از ماسک است که آن هم بسیار کم رعایت می شود. میانگین رعایت این پروتکل ها در کشور حالا ۴۴ درصد است.
در مورد رعایت تهویه مناسب چقدر رعایت می شود؟
در برخی استانها ۳۰ و چند درصد است و ماکزیمم و در بهترین شرایط در بعضی استانها حدود ۴۰ و چند درصد است.
با متخلفانی که این اصول را رعایت نمی کنند، چه برخوردی می شود؟
همکاران بهداشت محیط در استانها طی هفته گذشته حدود ۲۵۰ هزار واحد را بازرسی کردند و حدود ۲۲ هزار واحد متخلف را به دستگاه قضایی معرفی کردند. حدود ۱۸۰۰ واحد را نیز پلمپ کردند. البته بنظر می رسد این اقدامات کافی نیست و لازم است رسانه ها فضایی ایجاد کنند که مردم پروتکلهای بهداشتی را بیش از پیش رعایت نمایند.
علت کاهش میزان رعایت پروتکلهای بهداشتی کرونا توسط مردم چیست؟ چه عواملی دراین زمینه موثر بوده است؟
یکی از علل اصلی این است که زمان زیادی درگیر کرونا هستیم. این مساله می تواند جزو فاکتورهای مهم باشد.
منظورتان این است که مردم خسته شده اند؟
بله، مردم می خواهند به زندگی عادی برگردند. همه جای دنیا هم همچنین است. در کشورهای اروپایی و آمریکایی هم میزان رعایت پروتکل ها کاهش پیدا کرده است. بنظر می رسد دستگاههای متولی باید نظارت را بالا برند. منظورم اعمال فشار بیشتر به مردم نیست. با پلمپ و تعطیل کردن به نتیجه نمی رسیم. اعتقادی هم به اعمال تعطیلی ها ندارم. می توانیم اجازه فعالیت به اصناف بدهیم اما با رعایت پروتکل ها، بطورمثال اغذیه فروشی ها، می توانند بصورت بیرون بر فعالیت کنند. سوپری ها می توانند با تلفن اجناس را به مردم تحویل بدهند بدین سان به فروش اصناف هم آسیبی وارد نمی گردد. ممکنست در روستاها و برخی شهرهای کوچک برای ارائه این خدمات ازراه دور مشکلاتی باشد اما در عموم شهرهای بزرگ امکانات لازم برای ارائه این خدمات وجود دارد و مشکلی برای تحویل کالاها بصورت تلفنی و اینترنتی وجود ندارد و عملا شرایط لازم برای تحویل غیر مستقیم کالاها در شهرهای بزرگ فراهم گشته است. مزیت این کار این است که به اشتغال لطمه نمی خورد به کسب وکار عموم لطمه وارد نمی گردد و مردم هم بطور غیر مستقیم به کالاهای مورد نظرشان می رسند.
البته برای همه مشاغل چنین امکانی فراهم نیست؟
بله، در بعضی مشاغل مثل سینما و تئاتر یا کارهای دیگر این امکان وجود ندارد به ویژه این که در بعضی اماکن مشکل تهویه وجود دارد بدین سبب به ناچار باید این اماکن تعطیل باشند. مجبوریم برای یکسری مشاغل محدودیت اعمال نماییم و نتوانستیم برای برخی مشاغل شرایط مناسبی ایجاد نماییم. البته در جاهایی که شرایط آب و هوایی ایجاب می کند می توانند بصورت سینما خودرو، سینما آنلاین یا تئاتر آنلاین فعالیت کنند.
البته چنین امکاناتی در کشور کم است؟
باید ایجاد نماییم، اگر بخواهیم با کرونا زندگی نماییم باید این امکانات را افزایش دهیم.
در واقع شما علت اصلی کاهش رعایت پروتکلهای اجتماعی را طولانی شدن مدت زمان درگیری با کرونا و خسته شدن مردم می دانید؟
بله و این که متاسفانه نتوانستیم شرایط مناسبی فراهم نماییم. متولیان امر باید تمهیداتی می دیدند که مردم بتوانند خودشان را با شرایط کرونا تطبیق دهند. اگر این شرایط فراهم می شد. دلیل ندارد کسب وکار و واحد صنفی خودمان را تعطیل نماییم و به آسانی می توانیم خودمان را با شرایط جدید تطبیق دهیم. چون نتوانستیم با شرایط جدید تطبیق پیدا نماییم مجبوریم تئاتر و سینما را ببندیم. در مورد تالارهای پذیرای هم چون نظارت دستگاههای متولی ضعیف بوده، مجبوریم این مراکز را تعطیل نماییم. البته معیشت این مراکز گرفتار مشکل می شود اما چاره ای نداریم.
تعطیل کردن این مراکز شغلی با توجه به این که حمایتی هم از آنها نمی گردد، سبب نارضایی و اعتراض آنها می شود.
بله درست است، از بین ۱۸۰۰ مرکزی که هفته گذشته تعطیل شدند نیز بیشتر از همه تالار پذیرایی و پاساژ بوده است که معترض بودند.
آیا اعمال جریمه ها و سختگیری ها برای رعایت پروتکل ها بیشتر می شود؟
این موضوعی است که در جلسات درحال بررسی آن هستیم. باید تصمیمات جدیدی گرفته شود. طبیعتا اگر این روند بی توجهی به پروتکل ها ادامه پیدا کند، متولیان امر ناگزیرند این کار را انجام دهند البته از رسانه ها می خواهیم تبلیغات رعایت پروتکل ها را مدام به مردم گوشزد کنند البته این کار باید با روش های نوینی صورت گیرد که گوش مردم عادت نکند.
قرار نیست از مشاغلی که در این تعطیلی ها لطمه می بینند حمایت شود؟
به هر حال فعالیت مشاغل گروه یک و دو که مشاغل ضروری هستند حتی در شهرهای قرمز و نارنجی هم آزاد شد. بیش از ۸۵ درصد واحدهای صنفی و معیشتی در این گروه بودند. گروهی که تعطیل هستند، اندک هستند و البته آنهایی که باز هستند هم خیلی رعایت نمی کنند. در عمل این طور نیست که تعطیلی ها خیلی به معیشت مردم لطمه زده باشد.
به هر حال چون مجبورند معیشت خودرا تامین کنند و از جایی حمایت نمی شوند، مجبورند باز باشند و فعالیت کنند.
بله ولی تعداد مشاغل و اصنافی که تعطیل هستند، کم است. چون ستاد ملی کرونا فعالیت گروه مشاغل یک و دو را از مدتها پیش آزاد اعلام نمود و فقط روی هفت گروه شغلی که اسم بردم حساس هستیم، بقیه مشاغل می توانند باز باشند و منعی برای فعالیت ندارند. این هفت گروه هم همانطور که گفتم، سینما، تئاتر، تالارهای پذیرایی، استخرها و باشگاههای ورزشی سرپوشیده، باغ وحش ها و شهربازی ها و پاساژها هستند، رستورانها و اغذیه فروشی ها نیز فقط بصورت بیرون بر می توانند فعالیت کنند. تعدادی از این اماکن به سبب نداشتن تهویه مناسب بسته هستند و عملا هم رعایت نمی گردد.
میران رعایت پروتکل ها و دورکاری ها در دستگاههای دولتی چطور است؟
میزان رعایت دستورالعمل های کرونا در دستگاههای دولتی چون بصورت بخشنامه و دستوری فعالیت می نمایند، بالاتر است. بطورمثال اعلام کردیم، ورود و خروج مردم از گیت دستگاههای دولتی ممنوعست و ارائه خدمات باید بصورت اینترنتی یا میز خدمت باشد وقتی این دستورالعمل ابلاغ می شود عملا رعایت می شود.
میران رعایت پروتکل ها در دستگاههای دولتی چقدر است؟
معمولا بالای ۸۵درصد است. از نظر استفاده از استفاده از ماسک بیشتر است.
در فصل تابستان هستیم. در این فصل بطور معمول مسافرت ها هم بیشتر می شود. سفرها چقدر در گسترش کرونا موثر است و میزان رعایت پروتکلهای آن چقدر است؟
در تعطیلی هفته گذشته میزان مسافرت ها نسبت به هفته پیش از آن حدود ۲۱درصد کاهش پیدا کرد. در هر صورت سه تا «ت» داریم که عامل گسترش کروناست. تردد، تجمع و تهویه و این مسائل به ویژه روی گونه دلتای کرونا تاثیر زیادی دارند.
از نظر شما سفرها مسئله مهمی در گسترش کرونا نیست؟
چرا مسئله مهمی است و بعنوان یکی از مسائل اصلی در گسترش کرونا نقش دارد. دورهمی ها و مسافرت ها همچنان مشکل آفرین است. نسبت به قبل کاهش پیدا کرده اما سفارش وزارت بهداشت اصلا نرفتن به سفر است.
علت کاهش سفرها در هفته گذشته چه بود؟
علتش اعمال یکسری محدودیت ها در جاده ها بود. در یک سری از جاده ها، راهها را بسته بودند و خودرو ها را برگشت می دادند و سختگیری ها بیشتر بود. هفته گذشته هم جریمه کردند هم برگشت دادند به همین علت سفرها کم شد.
البته وزیر بهداشت از این که جاده ها باز هستند، اعتراض داشتند.
خوب توقع وزارت بهداشت این است که میزان سفرها به صفر برسد. یعنی زمانی که می گوییم سفر ممنوع، دیگر کسی سفر نکند. نیروی انتظامی تلاش خودش را کرد هم جریمه کرد و هم برگشت داد. البته در این میان یکسری هم به سفر رفتند.
ظاهرا شب ها محدودیتی نبوده و عده زیادی از مردم شبانه به سفر می رفتند.
بله درست است.
به ماه محرم نزدیک می شویم، باتوجه به تجمعات و مراسم این ماه، چه پروتکلهای بهداشتی باید رعایت شود؟
بر اساس مصوبه ستاد ملی کرونا، در ماه محرم امسال، همان پروتکل بهداشتی پارینه اعمال می شود یعنی در شهرهای قرمز برگزاری مراسم در فضاهای بسته ممنوع می باشد. پارینه برخی می گفتند در جاهایی سقف ها بلند است و مراسم داشتند. امسال این مسائل را نداریم و در شهرهای قرمز هر گونه مراسم ماه محرم در فضای بسته ممنوعست. در فضاهای باز هم با تامین هشت متر مربع برای هر نفر به صورتی که اجتماع افراد در فضای باز از ۷۰ نفر بیشتر نشود. دسته روی نیز کاملا ممنوع می باشد. دسته ها نباید حرکت داشته باشند. البته عزاداری در جا و بصورت ایستاده و بدون حرکت در فضای باز با رعایت فاصله و تعداد اعلام شده منعی ندارد اما جا به جا شدن دسته ها چون تماشاچی و تجمع ایجاد می کند، ممنوعست.
گفت و گو از افشین شاعری
منبع: bartariha.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد زنگ خطر فرار از پروتكلهای كرونا چرا مردم می گریزند؟