امضای الکترونیکی به کجا رسید؟
برتریها: به گزارش برتریها، امضای الکترونیکی که چند سالی است راه خویش را در دستگاه ها و سازمان های متعدد بازکرده است مزایای فراوانی به همراه دارد که از آن جمله میتوان به حذف کاغذ و مراجعات حضوری به دستگاههای اجرایی اشاره نمود.
به گزارش برتریها به نقل از ایسنا، دولت الکترونیکی فرصتی را در اختیار دولت ها قرار می دهد تا نه تنها اطلاعات و خدمات خویش را شفاف تر سازند بلکه آن ها را سریع تر، آسان تر و کم هزینه تر در اختیار شهروندان قرار دهند. توسعه دولت الکترونیکی نیازمند آن است که هر یک از وزراتخانه ها و سازمان های در رابطه با مردم خدمات خویش را در مراحل اطلاع رسانی، درخواست خدمت، تولید خدمت و ارائه ی خدمت تا جای ممکن الکترونیکی و شفاف سازند.
یکی از روش ها برای محقق کردن دولت الکترونیکی، حذف کاغذبازی در جهت تسهیل کارهای اداری است و امضای الکترونیکی را هم میتوان یکی از این ملزومات مبحث دانست. امضای الکترونیکی عبارت است از هر نوع علامت که به صورت الکترونیک بوجود آمده و امکان دارد یک علامت، رمز، کلمه، عدد، یک نام تایپ شده، تصویر دیجیتال یک امضای دست نویس، یا هر نشان الکترونیک اثبات هویت باشد که به طریق منطقی به داده پیام متصل شده و برای شناسایی امضاکننده داده پیام مورد استفاده قرار می گیرد.
این نوع امضا همانند امضای دست نویس دارای آثار حقوقی احزار هویت امضاکننده سند و التزام وی به مندرجات آن است. امضای الکترونیک در اکثر قراردادها، تراکنش ها و معاملات الکترونیکی در حکم کارت ملی، شناسنامه یا هر نوع سند دیگری که ضامن صحت آن قرارداد است، عمل می کند و با استفاده از آن میتوان سندیت متون الکترونیکی را بررسی کرد و اسناد قابل پیگیری می شوند.
بسیاری از کشورها، بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی، با استفاده از قوانین بین المللی موجود و رهنمون های عرضه شده در مورد امضای الکترونیک اقدام به قانونگذاری در این حوزه کرده اند. هم اکنون میتوان گفت امضای الکترونیک در تمام نظام های حقوقی مورد پذیرش قرار گرفته است. در ایران بحث امضای الکترونیک و شرایط آن ابتدا در قانون تجارت الکترونیک (مصوب سال ۱۳۸۲) مورد توجه قرار گرفت.
در این قانون در توضیح امضای الکترونیکی (Electronic Signature) آمده است: «هر نوع علامت منضم شده یا به نحو منطقی متصل شده به «داده پیام» است که برای شناسائی امضاء کننده «داده پیام» مورد استفاده قرار می گیرد.» همینطور در ماده ۷ این قانون نوشته شده «هرگاه قانون، وجود امضاء را لازم بداند امضای الکترونیکی مکفی است.»
با داشتن امضای دیجیتال در صورتیکه بخواهید در فضای اینترنت، مبادله الکترونیکی با هویت مجازی داشته باشید، می توانید خویش را بگونه ای معرفی کنید که طرف مقابل به شما اعتماد کند و گیرنده می تواند از ماهیت فرستنده و این که اطلاعات حین انتقال تغییر پیدا نکرده مطمئن باشد؛ علاوه بر این مزایا، فرستنده نمی تواند امضای داده را انکار کند.
انواع امضاهای الکترونیکی
در روش ساده و رایج پسورد ها، از یک گذر واژه منحصر به فرد با استفاده از یک شماره هویت شخصی در پایان اسناد استفاده می شود که امنیت آن بسیار پایین است و به سادگی توسط نفوذگرها شناسایی شده و به سرقت می رود.
امضای بیت مپ با استفاده از اسکن امضای دست نویس افراد که شخص روی کاغذ امضا می کند، به دست می آید و سپس شخص این اسکن را بعنوان امضاء به هر داده پیامی ضمیمه می کند. در فناوری قلم نوری فرد با این قلم روی صفحه مخصوص دیجیتالی امضا می کند و همان امضا روی نمایشگر کامپیوتر پدیدار می شود؛ در واقع چیزی شبیه این که فرد در صفحه مانیتور امضا می کند، اتفاق می افتد. این روش ساده هم امنیت بالایی ندارد و امکان جعل آن زیاد است.
در روش امضای بیومتریک با استفاده از مولفه های فردی از قبیل خصوصیات رفتاری همانند نحوه انجام امضای دست نویس و خصوصیات فیزیولوژیک همانند اثر انگشت، امضا حاصل می شود. مشکل اساسی این روش در اینست که علیرغم منحصر به فرد بودن، با افزایش سن افراد، بیماری و... امضای بیومتریک افراد امکان دارد تغییر کند و میتوان گفت این امضا هم مصون از اشتباه نیست.
امضای دیجیتال بهترین و پیشرفته ترین و پرکاربردترین نوع از امضاهای الکترونیک است که به علت امنیت بالای آن، جایگزین سایر روش های موجود شده و اغلب قانون گذاران همچون قانون گذاران تجارت الکترونیک ایران که مرکز توسعه تجارت الکترونیک است، این شیوه امضا را پذیرفته است.
گواهی امضای دیجیتال، یک سند الکترونیکی امضا شده است و برای یک شخص یا سازمان صادر می شود و با استفاده از اطلاعات آن میتوان دارنده گواهی را برای برقراری ارتباط امن با وی، شناسایی کرد. صاحبان این گواهی الکترونیکی افراد حقیقی یا حقوقی، سازمان ها، موسسات یا شرکت و یا مولفه های سخت افزاری و نرم افزاری هستند.
در همین رابطه، مرکز صدور گواهی الکترونیکی سلامت در پاییز سال ۱۳۹۹ رونمایی گردید و با رونمایی از این مرکز، امضاهای کاغذی در فرایند مراجعات پزشکی حذف و امضای الکترونیکی جایگزین آن خواهد شد. در این فرایند امضاهای الکترونیکی ابتدا در سامانه دیگر تعیین شده اعتبارسنجی و بعد از تأیید، امضای مورد نظر پذیرش و سپس در فرایند امور به کارگیری می شود.
فعالیت رسمی مرکز صدور گواهی الکترونیکی میانی سلامت، حاصل همکاری متقابل وزارت خانه های صنعت، معدن و تجارت و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. این مرکز، موفق به دریافت گواهی های الکترونیکی خود در سطوح اطمینان ۱ و ۲ در زیرساخت کلید عمومی کشور ذیل مرکز ریشه کشور و مطابق قانون تجارت الکترونیکی و آئین نامه های آن، از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی شد.
راه اندازی این مرکز، منجر به اعتباربخشی به امضاهای الکترونیکی صادرشده برای پزشکان می شود. این امضاها در پروژه های حوزه سلامت الکترونیکی مانند «نسخه الکترونیکی» و «پرونده الکترونیکی سلامت» پشتیبانی می شود و همینطور قابلیت بهره برداری از اسناد امضاشده در فرآیندهای بیمه درمانی (از جمله در سازمان تأمین اجتماعی و سازمان بیمه سلامت ایران) و همینطور فرآیندهای سازمان پزشکی قانونی کشور را فراهم می آورد که اهمیت بسزایی در پیشرفت پروژه های الکترونیکی حوزه سلامت خصوصاً در شرایط کرونا دارد. بنابراین، از مزایای استفاده از امضای الکترونیکی در سامانه ها میتوان به حذف کاغذ و حذف مراجعات حضوری به دستگاههای اجرایی اشاره نمود.
بررسی ها از آن حکایت می کند که از آغاز راه اندازی زیرساخت کلید عمومی در کشور تا نیمه اسفندماه سال ۱۴۰۰، بالغ بر دو میلیون و ۴۰۰ هزار گواهی امضای الکترونیکی برای کاربران در سامانه های مختلف صادر شده که از این تعداد حدود ۷۷۰ هزار گواهی طی یک دوره ۱۰ ساله در سالهای ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۸ صادر شده بود.
با تلاشهای انجام گرفته در جهت تسهیل فرآیندهای صدور و تمدید گواهی الکترونیکی در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ و همینطور توسعه به کارگیری گواهی الکترونیکی در کشور و افزایش تعداد سامانه های مجهز به زیرساخت کلید عمومی، تعداد گواهی های صادر شده در این دو سال، رشد قابل توجهی نسبت به دوره ۱۰ ساله قبل از آن داشته به طوریکه تعداد ۵۴۰ هزار گواهی در سال ۱۳۹۹ صادر شده که نسبت به گواهی های صادر شده در سال ۱۳۹۸ بیشتر از ۲۲۴ درصد رشد داشته است. این عدد در سال ۱۴۰۰ به صدور بیشتر از یک میلیون گواهی امضای الکترونیکی در زیرساخت کلید عمومی کشور رسید که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۹۹ نزدیک به ۹۲ درصد رشد داشته است.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد امضای الکترونیکی به کجا رسید؟