پرونده شهر دوستدار زنان در برتریها (۳)
امنیت، عدالت و اصلاح نگاه جامعه بسترساز شهر دوستدار زنان
به گزارش برتریها، کارشناسان مسائل اجتماعی و حوزه زنان می گویند: ایجاد امنیت و عدالت شاخص هایی مهم در تحقق شهر دوستدار زنان هستند؛ شاخص هایی که خود جز با اصلاح نگاه جامعه به زنان، حاصل نمی شوند.
اصلاح نگاه جنسیت زده جامعه به زنان و نقش اجتماعی آنان، ارتقای شاخص عدالت در توزیع امکانات شهری و فراهم آوردن زیرساخت ها در افزایش امنیت فضاهای شهری برای حضور و فعالیت بانوان در جامعه، همگی در ایجاد شهرهای دوستدار زنان موثر هستند.
شهرها به عنوان فضای زیست عمومی، باید از ساختارها و امکانات مناسبی برای حضور و فعالیت همـه گـروه های اجتماعی برخوردار باشند تا همه شهروندان فارغ از سن، جنسیت، قومیت و... بتوانند در زندگی عمومی مشارکت داشته باشند.
زنان نیمی از جمعیت ۸۰ میلیون نفری ایران را می سازند، ولی بیشتر شهرهای کشور، امکانات و زمینه های لازم را جهت استفاده بهینه از فضای شهری برای آنان فراهم ننموده است.
زنان نیمی از جمعیت ۸۰ میلیون نفری ایران را می سازند، اما بیشتر شهرهای کشور، امکانات و زمینه های لازم را بمنظور استفاده بهینه از فضای شهری برای آنان فراهم ننموده استپررنگ تر شدن نقش زنان در جامعه در قیاس با گذشته، فضا و بسترهایی متناسب با شرایط جدید می طلبد. امروزه جبران کم توجهی به نیازهای زنان در محیط های شهری از الزامات توسعه اجتماعی قلمداد می شود.
پروژه «شهر دوستدار زنان» بر راهبردهای کلان برای رفع محدودیت ها، ارتقای استانداردها و مناسب سازی فضای شهری برای حضور و فعالیت اجتماعی زنان مبتنی است. حضور بانوان در فضاهای شهری نیازمند الزاماتی است که مدیران و برنامه ریزان شهر باید آنها را متناسب با خاصیت های ملی در برنامه ها و طرح های توسعه شهری مدنظر قرار دهند.
کارشناسان علوم اجتماعی و حوزه زنان دیدگاههای متفاوتی ارائه کرده اند. این کارشناسان در اظهارات خود به تشریح ابعاد و حوزه های سیاستگذاری شهری و محیطی متناسب با نیازهای زنان در کشور پرداخته اند.
امنیت، نیاز اصلی زنان در شهر
«مهدیه منافی» کارشناس ارشد مطالعات زنان و مسئول پایگاه علمی-تحلیلی مؤمنات در گفت و گو با ایرنا، در نظر گرفتن نیازهای زنان در ابعاد مختلف زندگی شهری و ایجاد امکانات متناسب را از با اهمیت ترین اهداف ایجاد شهر دوستدار زنان می داند.
بیش از آنکه فضای پارک ها به لحاظ کالبدی و امکانات فیزیکی اهمیت داشته باشد، جو حاکم بر این مراکز و احساس امنیت و راحتی اهمیت دارد
به گفته منافی، زنـان با مشکلاتی در زمینه حمل و نقل عمومی، پارک ها و فضاهای عمومی در فضاهای شهری مواجهند و مادران دشواری های مذکور را بطور مضاعفی متحمل مـی شوند. همراه داشتن کودکان در فضاهای شهری با سطوح ناهموار و پله های متعدد، وجود موانع گوناگون در مسیرهای رفت و آمـد و نیاز به مکان هایی برای شیردهی فرزندان دشواری های مضاعفی برای مـادران به وجود می آورد.
به گفته کارشناس ارشد مطالعات زنان، امنیت بر تمام نیازهای شهری یک زن سایه می اندازد. نیازهای یک زن برای داشتن مکان های امن برای خلوت از ضروری ترین مسائل این قشر از اجتماع بشمار می رود.
علاوه براین، بسـیاری از پارک های همگانی به لحاظ امنیت و راحتی فضای مناسبی برای حضور زنان، خصوصاً زنان تنها، ندارند. از نظر زنان فضای پارک ها بیش از آنکه به لحاظ کالبدی و امکانات فیزیکی اهمیت داشته باشد، جو حاکم بر این تفرجگاه ها و احساس امنیت و راحت بودن در آنها مهمست.
عدالت؛ شاخصی مهم در تحقق شهر دوستدار زنان
«حامد اخگر» کارشناس شهرسازی در گفت وگویی رسانه ای هدف از تحقق شهر دوستدار زنان را نه فقط تخصیص منابع برای قشر خاصی از جامعه، بلکه توجه به رعایت عدالت اجتماعی در تخصیص فضاهای شهری می داند تا این قشر از جامعه بتوانند با داشتن امنیت بیشتری در فضاهای شهری حضور پیدا کنند.
این کارشناس شهرسازی می افزاید، تامین امنیت یکی از فاکتورهای اساسی در تحقق شهر پایدار و سالم می باشد که باید از طرف بخش های مختلف شامل مدیریت شهری و شهروندان مورد توجه باشد. نیاز است در زمینه کالبد و فیزیک شهر بسترسازی مناسب صورت گیرد و مولفه هایی مانند نور، ازدحام، دسترسی به حمل و نقل عمومی، فرم فضا، اطلاعات محیطی گمراه کننده، آسایش بصری و محیطی، کنترل نفوذپذیری، کیفیت فعالیت ها و کاربری زمین در این خصوص مدنظر قرار بگیرد.
هدف از تحقق شهر دوستدار زنان نه فقط تخصیص منابع برای قشر خاصی از جامعه، بلکه توجه به رعایت عدالت اجتماعی در تخصیص فضاهای شهری است
به گفته اخگر، حضور بانوان در فضاهای شهری نیازمند الزاماتی است که باید مدیران و برنامه ریزان شهر آنها را در برنامه ها و طرح های توسعه شهری مدنظر قرار دهند. مشارکت زنان در ساخت فضاهای شهری، مدیران و برنامه ریزان را در اجرای بهتر برنامه های خود یاری می کند.
تغییر نگاه جامعه به زنان؛ بسترساز شهر دوستدار زنان
«الهام سوری» طراح شهری و مدرس دانشگاه در گفت وگویی رسانه ای در مورد تقلیل ایده شهر دوستدار زنان به اقدامات کالبدی مانند نوع کف سازی و رنگ آمیزی جداره ها هشدار داده و می گوید: نوع نگاه به زن در جامعه باید تغییر کند.
سوری تاکید می کند، نگاه فعلی جنسی شده است و بیشتر بر جنبه های فیزیکی و ظاهری زن تاکید دارد. شهرداری با بهره گیری از ابزارهایی که در اختیار دارد (مانند تابلوهای تبلیغاتی) تا حد زیادی می تواند شهروندان را در مورد تغییر این نگاه، آموزش دهد.
از نگاه این مدرس دانشگاه، فضاهای امن خارج از خانه، هویتی فراتر از خانه داری به زنان می دهند که به خودی خود پتانسیل شکل گیری یک عرصه عمومی برابر را بیشتر می کند. با افزایش حضور، مشارکت و تصمیم گیری زنان در عرصه عمومی و فراگیری سیاست های کلانی که کل جامعه را متأثر می سازد، این بستر فراهم می شود.
جداسازی ها نگاه جنسیتی را تقویت می کند
«شهین برمکی» کارشناس ارشد جامعه شناسی در گفت وگویی رسانه ای تفکیک کردن فضاهای شهری برای خانم ها و آقایان همچون در پارک ها، مترو و اتوبوس را سبب تقویت نگاه جنسیتی جامعه دانست.
از دید این کارشناس بااینکه بسیاری از خانم ها موافق این تفکیک ها هستند و آنرا سبب امنیت و راحتی خود می دانند اما باید قبول کرد که این امر بصورت زیرپوستی بجای آن که به امنیت زنان منجر شود، نگاه غالب بر جامعه را جنسیتی تر می کند.
شهرداری با بهره گیری از ابزارهایی که در اختیار دارد تا حد زیادی می تواند شهروندان را در مورد تغییر نگاه جنسی شده به زنان آموزش دهد
این جامعه شناس پیشنهاد می کند: بهتر است بجای اقدام کردن به تفکیک ها در هر زمینه و حوزه ای، تمرکز مسئولان و نیز تلاش رسانه ها روی فرهنگسازی مدام و مستمر باشد تا خانم ها و آقایان همزیستی محترمانه و غیرآسیب زا را یاد بگیرند و در کنار هم امنیت داشته باشند.
در مجموع، تحقق شهر دوستدار زنان تلفیقی از اقدام های جدی در زمینه ذهنی و فیزیکی جامعه را می طلبد. اصلاح نگاه جنسیت زده جامعه به زنان و نقش اجتماعی آنان، ارتقای شاخص عدالت در توزیع امکانات شهری و فراهم آوردن زیرساخت ها در افزایش امنیت فضاهای شهری برای حضور و فعالیت بانوان در جامعه، همگی در ایجاد شهرهای دوستدار زنان نقش بسیار موثری دارند.
برنامه ریزان و مدیران شهری باید ضمن توجه به این مسائل، برای تحقق شهر دوستدار زنان، از ظرفیت خود بانوان هم بهره بگیرند.
منبع: bartariha.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد امنیت، عدالت و اصلاح نگاه جامعه بسترساز شهر دوستدار زنان