رویارویی شانگهای ناتو یا دور زدن ایران؟
برتریها: توسعه خطوط ریلی و کوشش برای به حداقل رسانیدن مناقشات با آمریکا مسئله ای نیست که در پازل های سیاسی بگنجد بلکه همه این ها بااینکه در سایه ی تحولات سیاسی در حال انجام می باشد اما پشت این برنامه ها، تفکرات اقتصادی و توسعه طلبانه نیز پررنگ تر از همه تفکرات دیگر حضور خواهد داشت.
روزنامه آفتاب یزد دوم دی به گفت و گو با پیرمحمد ملازهی کارشناس ارشد شبه قاره پرداخت و نوشت: «اولین قطار باری ترکیه ـ چین، بدون گذشتن از ایران به مقصد رسید» یعنی تنظیم کننده ی خبر می خواهد مخاطب خودرا در تله ی «دورزده شدن ایران توسط چین» گرفتار کند در حالیکه می دانیم اولاً راه آهن ترکیه ـ چین به منزله ی دور زدن ایران نیست و در ثانی، چین برای رسیدن به بازارهای اروپا و جهان و ادامه ی رقابت های اقتصادی با آمریکا که بازهم از عراق و ترکیه عبور خواهد کرد، چند مسیر را تعریف کرده که حداقل دو مسیر ریلی و یک مسیر زمینی را با حضور و عبور از ایران طراحی و پیش بینی کرده است. بااینکه پیش بینی می شود این خط آهن که تقویت روابط تجاری «آنکارا» - «پکن» را به دنبال داشته باشد تاثیراتی منفی بر روابط ۲ کشور با روسیه بگذارد و نیز این که وزیر حمل و نقل ترکیه از راه اندازی این خط ریلی بعنوان پیروزی ترکیه در حمل و نقل ریلی یاد کرده است اما باید این مسئله را در افقی وسیع تر و روشن تر بررسی و تحلیل کرد.
بد نیست بدانیم خط آهنی دیگر از مسیر ترکمنستان وارد خاک ایران خواهد شد و از مسیر سنندج به عراق و ترکیه خواهد رفت و نیز این که از دوسوی شرق و غرب خطوط راه آهن ایران و چین وارد خاک افغانستان شده است؛ یکی بوسیله خط آهن حیرتان که ۱۶ شهریور ۹۸ اولین محموله ی تجاری افغانستان را راهی چین کرد و دوم خط جدید راه آهن ایران- افغانستان که شهر خواف در ایران را به هرات در افغانستان وصل خواهدنمود. در کنار این مسئله، افغانستان قسمتی از صادرات خود به مقصد هند را از مبدا بندرچابهار در ایران انجام می دهد و همه ی این ها یعنی «دور زده شدن» در کار نیست.
نخستین قطار باری ترکیه به چین به مقصد رسید
به گزارش میزان و به نقل از پایگاه های «تی آرتی و فارین بریف»، قطار باری ترکیه به چین، سفر ۱۵ روزه خودرا از استانبول شروع کرد و بعد از طی ۲ قاره، ۲ دریا و ۵ کشور به مقصد خود در چین رسید. این قطار حامل کالاهای ترکیه روز ۴ دسامبر (۱۴ آذر) حرکت خودرا شروع کرد و ۸ هزار و ۶۹۳ کیلومتر را در ترکیه (۲۳۰۰ کیلومتر)، گرجستان (۲۲۰ کیلومتر)، جمهوری آذربایجان (۴۳۰ کیلومتر)، دریای خزر (۴۲۰ کیلومتر) و قزاقستان (۳۲۰۰ کیلومتر) طی کرد تا روز ۱۹ دسامبر (۲۹ آذر) وارد چین (۲۱۰۰ کیلومتر) شود، قطار مذکور زمان حمل و نقل ۲۵ تا ۴۵ روزه را به ۱۲ روز کم کرد.
چین در هر مناسباتی، ملاحظات خودرا در نظر خواهد گرفت
دکتر پیرمحمد ملازهی ضمن رد فرضیه ی دور زده شدن ایران توسط چین و با تکیه بر این مسئله که چین در تکاپوی سیطره بر بازارهای اروپا و آفریقا و برتری یافتن بر ایالات متحده آمریکا اساسا «ملاحظات» خودرا خواهد داشت تاکید می کند: توسعه خطوط ریلی، طراحی مسیرهای مختلف برای دسترسی داشتن به اروپا و آفریقا، کوشش برای به حداقل رسانیدن مناقشات با آمریکا و نیز داشتن تنوع در مسیرهای ریلی و جاده ای مسئله ای نیست که در پازل های سیاسی بگنجد بلکه همه ی این ها بااینکه در سایه ی تحولات سیاسی در حال انجام می باشد اما پشت این برنامه ها، تفکرات اقتصادی و توسعه طلبانه نیز پررنگ تر از همه ی تفکرات دیگر حضور خواهد داشت.
بین چین و روسیه هیچ کدورتی به وجود نخواهد آمد
این کارشناس ارشد شبه قاره ادامه می دهد در این که این خط حتی ممکنست بین چین و روسیه نیز کدورت هایی به وجود آورد نیز چندان به واقعیت نزدیک نیست چون چین و روسیه در تلاش هستند تا در سایه ی پیمان شانگهای قدرت آمریکا و ناتو را تضعیف و کنترل و نیز مدیریت کنند. ملازهی با تایید این مسئله که حالا چین و آمریکا و روسیه و آمریکا، رویارویی ها را به سرزمین همپیمانان و دوستان یکدیگر کشانیده اند و این هم یک تاکتیک تقابل سیاسی ـ اقتصادی می باشد، خاطرنشان می کند: ما در ظاهر، نرمال سازی روابط اسرائیل با برخی کشورها را می بینیم اما آمریکا پشت این نرمال سازی ها تلاش می کند مدیترانه را به اقیانوس هند و بوسیله مالاکا به آسیای جنوب شرقی متصل کند و این یعنی آمریکا در سایه نرمال سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به فکر محاصره ی اقتصادی و نظامی چین است و چین ناگزیر است ضمن حفظ جایگاه بین المللی خود، راه های تجارت را برای خود بازنگاه دارد.
ملازهی ضمن اشاره به نامعلوم بودن تکلیف کشورهایی نظیرایران، پاکستان و افغانستان در مواجهه با سیاست های منطقه ای ایالات متحده ی آمریکا با روی کار آمدن «جو بایدن» اظهار می دارد: چین سرمایه گذاری هایی در ایران، افغانستان و پاکستان انجام داده است اما همچنان نگران رویدادهای بعدی است که می تواند روی روابط و نیز سرمایه گذاری های پکن موثر باشد. وی ادامه می دهد: سیطره ی اقتصادی بر جهان اساسا اگر و اماهایی دارد که هم زمان کافی و هم آرامش در حوزه سیاسی می خواهد پس اگر چینی ها برای رسیدن به اروپا دو خط آهن تعریف می کنند که هم با آمریکا درگیر نشوند و هم ایران را از دست ندهند از آن سو نیز مسیر کاشغر به بندرگوادر پاکستان را تجهیز می کنند که باز هم پای منافع ایران را به ماجرا باز می کند و این یعنی دورزده شدن ایران از طرف چین نگاهی عوامانه به سیاست خارجی و تحولات منطقه ای است.
دکتر پیرمحمدملازهی در آخر تاکید می کند، روزگاری دو پیمان نظامی ناتو و ورشو تعیین کننده خطوط مرزی سیاست و قدرت بود ولی حالا پیمان نامه ها و مجامع بین المللی اقتصادی تعیین کننده است و این یعنی روسیه و چین در تلاش هستند با کشانیدن کشورهای بیشتری به پیمان شانگهای عرصه را بر حضورهای همه جانبه خواهانه آمریکا و ناتو تنگ تر کند و این یعنی چین، روسیه و ایران در یک نگاه، در یک خاکریز مقابل آمریکا ایستاده اند که هر کدام راه و روش خودرا دنبال خواهدنمود. ملازهی به این نکته نیز اشاره می کند که چینی ها برای سیطره بر اقتصاد دنیا هیچ عجله ای ندارند و انتخاب نخست آنها رشد و احاطه در حوزه اقتصادی بدون تنش با قدرت های بین المللی و منطقه ای است اما یادمان باشد هر کشوری در هر اقدامی نخست منافع ملی خودش را در نظر خواهد گرفت.
منبع: برتریها
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد رویارویی شانگهای ناتو یا دور زدن ایران؟