فیرحی اهل تجارت با دانش خود نبود
به گزارش برتریها درباره جایگاه علمی دانشمند بزرگوار مرحوم حجت الاسلام والمسلمین دكتر داود فیرحی بسیار می توان گفت و نوشت، اما من می خواهم از منظری دیگر به مبحث بنگرم و اندكی درباره خصوصیت های شخصیتی آن عزیز بگویم.
مرحوم فیرحی فقیهی نزیه، عالمی متواضع و فروتن، محققی دقیق و نکته سنج و فرزند خصال خویشتن و برآمده از طبقه زحمتکش جامعه بود. فیرحی عزیز برخلاف آقازاده هایی که بر سر سفر رانت پدر و مادر می نشینند و با استفاده از انواع امتیازات مادی و معنوی خویش را بر می کشند، طعم تلخ محرومیت را چشیده و فرزند رنج و کار و محرومیت بود. آن عزیز سفرکرده در دوران تحصیل در دبیرستان و اوایل ورود به حوزه علمیه با کارگری مخارج تحصیل خویش را تأمین و به خانواده خود هم کمک می کرد و از همین رو جانی مهربان و دلی سرشار از محبت به مردم و خُلقی مردمی داشت. آن بزرگوار کوشیده بود از محاسن حضور در حوزه و دانشگاه بهره مند و از کاستی های هر دو منزه باشد.
ایشان هیچ وقت آخوند بودن خویش را باعث امتیاز از دیگران نمی دانست و حق ویژه ای برای خود قائل نبود و از تفرعن های معمول برخی اصحاب عمائم بری بود. مرحوم فیرحی همینطور هرچند استاد برجسته دانشگاه تهران بود، هیچگاه همانند برخی برج عاج نشینان طبقه انتلکتوئل که خویش را تافته جدابافته می دانند آلوده به منیت علمی نشد و همان گونه که برآمده از مردم بود با مردم و در کنار مردم ماند. مرحوم فیرحی در حالیکه از استادان طراز اول علوم سیاسی بود و با فحول علمی کشور دست و پنجه نرم می کرد، هیچگاه اصالت خود را فراموش نکرد.
او اصالتا از روستای تیکمه داش از توابع بخش قره پشتلوی زنجان بود. آن مرحوم مدتی پیش با مشاهده وضعیت جوانان روستای تیکمه داش و دیگر روستاهای آن منطقه به شدت متاثر شده و تصمیم گرفته بود که کاری فرهنگی برای آنان انجام دهد.
مرحوم فیرحی برای این منظور در شهریورماه ۹۹ چند بار با من صحبت کرد و اظهار داشت: «من برای ارتقای جوانان روستای تیکمه داش درصدد ساختن یک مجموعه فرهنگی شامل خانه عالم، کتابخانه، سالن اجتماعات و ورزش در این روستا هستم و کمک مالی هم از دولت نمی خواهم و فقط می خواهم که مجوز و نقشه تیپی را برای این کار بدهند.»
من با مقامات مسوول در این حوزه صحبت کردم و پیگیری هایی رسمی هم در این حوزه انجام دادیم. مرحوم فیرحی هم چنین به زبان و ادبیات ترکی علاقه داشت و عضو هیات امنای بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان بود و در اعتلای فرهنگ، هنر و ادب ترکی و آذربایجان می کوشید.
مرحوم فیرحی اهل دنیا و تجارت با دانش خود نبود. امام صادق(ع) به نقل از رسول خدا(ص) فرمود: «فقها تا هنگامی که وارد دنیا نشده اند امین پیغمبرانند. عرض شد یا رسول اللّٰه، مفهوم ورودشان در دنیا چیست ؟ فرمود: پیروی سلطان (قدرت)، پس چون چنین کنند نسبت به دینتان از آنان بترسید و برحذر باشید.» (کافی، جلد ۱، کتاب فضل علم) مرحوم فیرحی مصداق بارزی از فقیهان عامل به این حدیث نبوی بود و هرچند می توانست از طریق تجارت با دانش خود به آلاف و الوف و مقام های بالا نایل آید هیچگاه خویش را آلوده به دنیا و علم خویش را ابزار توجیه عملکرد اصحاب قدرت و ثروت نکرد و پاک زیست و پاک مرد و نامی نیک از خود به یادگار گذاشت. متاسفانه عالمانی که اهل بصیرت در نظر و شجاعت در عمل باشند و با علم خود تجارت نکنند و شجاعانه یافته های علمی خویش را عرضه کنند اندکند، اما مرحوم فیرحی واقعا اهل بصیرت در نظر و شجاعت در عمل بود و یافته های خویش را با رعایت موازین علمی ابراز می کرد.
درگذشت مرحوم فیرحی ضربه ای سنگین به علوم سیاسی در کشور بود که به این سادگی قابل جبران نیست. دوست عزیز ما آقای فیرحی بعد از مبتلا شدن به بیماری کرونا در بیمارستان لاله تهران بستری شد. متاسفانه ریه آن مرحوم به شدت صدمه دیده بود. چند روز قبل از سوی جناب دکتر محسن رهامی آگاه شدم که برای آقای فیرحی احتیاج به پلاسمای خون A مثبت هست. به سرعت به جست وجو برآمدم و چند مورد پیدا کردم و به اطلاع رساندم، اما مشیت الهی بر این قرار گرفته بود که آن مرحوم در تاریخ ۲۱ آبان ماه ۱۳۹۹ جان به جان آفرین تسلیم و ما را سوگوار مفارقت دوستی گران قدر کند.
یَقُولونَ اِنّ المَوتَ صَعبٌ عَلی الفَتَی
مُفارَقةُ الاَحبابِ وَاللّهِ اَصْعَبُ
همی گویند مرگ برای جوان سخت است
ولی به خدا قسم مفارقت دوستان سخت تر است
خدایش بیامرزاد و با اولیایش محشور کناد!
* مدرس حوزه، عضو هیات علمی دانشگاه و نایب رئیس بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان
منبع: bartariha.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد فیرحی اهل تجارت با دانش خود نبود