اروپا و آخر تحریم تسلیحاتی ایران
به گزارش برتریها روزنامه اعتماد نوشت: با خروج دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده از توافق هسته ای، حاكمان امریكایی بر این باور بودند كه با فشار تحریم های اقتصادی و حداكثری بر ایران به سرعت باب مذاكره ای را با ایران باز خواهند كرد كه نتیجه آن توافقی خواهد بود برخلاف برجام كه از سویی از غنی سازی در آن خبری نباشد و از طرفی دیگر برنامه موشكی و نفوذ منطقه ای ایران در سایه آن كنترل شود.
روزنامه اعتماد یکشنبه ۲۷ مهر در یادداشت صفحه نخست خود به قلم عبدالرضا فرجی راد استاد ژئوپولتیک و سفیر پیشین در نروژ و مجارستان نوشت: دستگاه دیپلماسی ترامپ برای اجرای طرح ضد برجامی خود ضد ایران از تندروترین افراد همچون مایک پمپئو، برایان هوک، استیو بنن، جان بولتون و دیگران بهره برد به نحوی که این افراد به اتفاق شخص ترامپ همراه با تبلیغات و تهدیدات، کشورهای در حال تجارت با ایران وادار کردند همکاریهای خود با تهران را متوقف کنند.
از طرفی با عنایت به تجربه قبلی تحریم، مقامات ایرانی این تصور را نداشتند که شدت تحریم ها و تهدیدات به حدی باشد که اقتصاد کشور با مشکل جدی مواجه شود و به عبارتی در یک جنگ تجاری و اقتصادی قرار گیرند. بخصوص آنکه دیگر اعضای ۱+۵ و حتی متحدان اروپایی امریکا به شدت با اقدامات ضد برجامی ترامپ در بیان مخالفت کرده و ایرانیان احتمال می دادند که بتوانند حداقل تعاملات تجاری را با دیگر اعضای برجام بخصوص اروپا داشته باشند.
در این میان از یک سو مقاومت جمهوری اسلامی ایران در مقابل فشارهای تحریمی و رد کردن هرگونه مذاکره ای با امریکا و از طرفی کم شدن فاصله زمانی انتخابات ریاست جمهوری امریکا و عدم موفقیت مقامات ارشد امریکایی در ملاقات با مقامات ایرانی که از نقطه نظر داخلی برای کاخ سفید از اهمیت زیادی برخوردار بود این نگرانی را در دستگاه حاکمه امریکا به وجود آورد که در صورت ادامه این روند، استراتژی در مقابل ایران در کارزار انتخاباتی یک استراتژی شکست خورده تلقی می شود که می تواند مورد حمله رقیب انتخاباتی قرار گیرد. بخصوص آنکه ترامپ در طول ۳ سال قبل مستمرا در ارتباط با پیروزی بر ایران و به پای میز مذاکره کشاندن ایرانیان سخن گفته است.
ازاین رو عدم موفقیت در انجام مذاکره با مقامات ایرانی و حصول توافقی جدید دستگاه دیپلماسی امریکا را مجبور کرد، طرح ادامه تحریم تسلیحاتی ایران که در مهرماه سالجاری به اتمام می رسد را مطرح کند تا بتواند از نظر تبلیغاتی و در زمان انتخابات جایگزین استراتژی ناموفق قبلی کند. دستگاه دیپلماسی امریکا در تلاشهای خود برای اقناع دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد متوجه شدند که این طرح با استقبال روبه رو نخواهد شد اما به خاطر مسائل داخلی و انتخاباتی چاره ای جز ادامه راه و پیدا کردن جایگزینی برای آن نداشتند. آنها برای در فشار گذاشتن اعضای شورای امنیت بخصوص متحدین اروپایی خود به بهانه نقض برجام از جانب ایران طرح اجرای مکانیسم ماشه را هم مطرح نمودند که باز هم تلاش آنها بی نتیجه ماند. با وجود مخالفت اکثریت اعضای شورای امنیت ایالات متحده امریکا، اجرای ادامه تحریم تسلیحاتی ایران را از ۲۷ مهرماه در دستور کار خود قرار داده و دیگر کشورها را هم تهدید کرده که باید با این طرح امریکا همراهی کنند.
روسیه و چین اعلام نموده اند که به رغم تهدیدات امریکا همکاری تسلیحاتی با ایران را آغاز کنند ولی اروپا در اینباره سیاست سکوت را در پیش گرفته است. اروپا در شورای امنیت در ادامه تحریم تسلیحاتی ایران با امریکا همراهی نکرد ولی با رای ممتنع خود نشان داد که از یک سو علاقه ای به سرشاخ شدن با متحد دیرینه خویش را ندارد و از طرفی ملاحظاتی در ارتباط با رفع تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران دارد که این ملاحظات از ۷ مهرماه سالجاری به بعد می تواند خویش را بهتر نشان دهد و به عبارتی سیاست اروپا در این حوزه بهتر مشخص خواهد شد.
برخی از ملاحظات اروپایی بدین صورت قابل ذکر است که:
اولا به نظر می آید، اروپاییان تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری امریکا علاقه مند نیستند عکس العملی را در ارتباط با اتمام زمان تحریم تسلیحاتی ایران یا ادامه آن از جانب امریکا نشان دهند. ترجیح آنها این است تا زمان انتخابات که کمتر از ۳ هفته باقی مانده از کنار این مورد حساس با سکوت عبور کنند و حساسیت و هیجان خاصی را در دو سوی این بحران یعنی ایران و امریکا به وجود نیاورند. هر چند که در پس از انتخابات امریکا و با عنایت به نتیجه آن در صورت پیروزی ترامپ باز هم جانب احتیاط را در پیش خواهند گرفت و عملا اقدامی را در تجارت تسلیحاتی با ایران به عمل نخواهند آورد. درصورت پیروزی بایدن هرگونه معامله ای با ایران را با عاقبت برجام مورد ارزیابی قرار خواهند داد.
مسئله دومی که اروپا به آن حساس است ملاحظات عربی است. کشورهای اروپایی بخصوص ۳ کشور انگلستان، فرانسه و آلمان پس از ایالات متحده امریکا دومین فروشنده سلاح به کشورهای عربی بخصوص کشورهای ثروتمند عرب جنوب خلیج فارس هستند. این کشورها سالانه میلیاردها دلار از این طریق درآمد کسب می کنند به نحوی که این معاملات آنقدر مفید است که ملاحظات حقوق بشری را هم نادیده می گیرند. نمونه آن جنگ یمن است که در طول ۵ سال قبل هزاران نفر از اهالی این سرزمین با سلاح های اروپایی و امریکایی توسط عربستان و متحدان آنها از بین رفته اند هرچند که در مواردی خاص در انگلیس و آلمان به دلیل فشارهای پارلمانی اعلام گردید که از ارسال سلاح و حتی بمب های خوشه ای به عربستان خودداری می شود ولی سودآوری این معاملات سبب شد که روند قبلی را ادامه دهند. ازاین رو با عنایت به مقایسه ژئوپولتیکی و تسلیحاتی که بین ایران و برخی از کشورهای جنوبی خلیج فارس بخصوص عربستان و امارات وجود دارد، اروپاییان در تجارت تسلیحاتی خود با ایران ملاحظات اقتصادی غربی خود بخصوص در ارتباط با مشتریان دائمی و دست به نقد خویش را در جنوب خلیج فارس مدنظر قرار خواهند داد. البته این نکته قابل ذکر است که از پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تجربه خرید سلاح از کشورهای شرق اروپا و حوزه بالکان از جانب ایران وجود داشته و امکان دارد پس از رفع تحریم و مشخص شدن نتیجه انتخابات امریکا این معاملات از سر گرفته شود. سومین مسئله قابل ذکر حساسیت اروپا بخصوص توسعه موشکی ایران است. شاید بتوان اظهار داشت که برخی از کشورهای اروپایی همچون فرانسه به اندازه ایالات متحده امریکا نسبت به این برهه حساسیت نشان داده است. بنابراین پیشرفت صنایع موشکی ایران می تواند بهانه ای باشد برای کشورهای غرب اروپا بخصوص ۳ کشور فرانسه، انگلستان و آلمان که رغبت و تمایلی در همکاری با ایران در این حوزه از خود نشان ندهند.
و بالاخره نفوذ منطقه ای ایران و حضور در صحنه جغرافیایی جبهه مقاومت که اروپا خواستار گفتگو با ایران در این رابطه است با عنایت به حساسیتی که ۳ کشور اروپایی به تحولات لبنان و حزب الله، مخالفت با نظام سوریه، نیروهای حشدالشعبی در عراق و کمک ایران به انصارالله در یمن نشان می دهند، بعید است در کوتاه مدت شاهد اقدامی از جانب کشورهای مهم اروپایی در معاملات تسلیحاتی باشیم.
در نتیجه هر چند که تحریم تسلیحاتی ایران بر مبنای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به اتمام می رسد ولی در ارتباط با همکاری با کشورهای اروپایی پارامترهای مختلفی را باید مدنظر قرار داد که بعید است در کوتاه مدت از آن نتیجه ای حاصل شود. بنابراین در مقطع فعلی جمهوری اسلامی ایران به شرکای بین المللی خود همچون روسیه و چین توجه جدی در تأمین بعضی نیازهای تسلیحاتی خود خواهد داشت.
منبع: bartariha.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد اروپا و آخر تحریم تسلیحاتی ایران